Giovanni Scognamillo, Ersin Pertan’ı anlatıyor:
Soru: Niye böyleyiz? Çoğu değerimize neden yaşarken, sağlığı yerindeyken hakkını teslim etmiyoruz?
Scognamillo: Çünkü duygusal bir toplumuz ve çoğu şeyleri mantığımızla değil de duygularımızla değerlendirmeğe çalışıyoruz.
Soru: Pertan inatçı bir sanatçıydı.Piyasanın, yapımcıların,medyanın,hatta seyircilerin istediği, el üstünde tuttuğu türde filmler yapmadı.Herkes yeni yeni Kahpe Bizans’lar isterken Pertan sıradışı filmler yaptı.Bizans’a bir ağıt bile çekti.Çok az takdir gördü.Gerçek değeri geç de olsa anlaşılacak mı?Bu konuda sizin ümidiniz var mı?
Scognamillo:Evet, Ersin Pertan inatçı bir arkadaştı ve her zaman kendi sinema görüşüne uygun filmler yapmak istedi ve yaptı. Bizans’a yaptığı ağıt (Kuşatma Altında aşk) sinema tarihinde benzeri olmayan bir çalışma idi. Son derece dürüst ama Kahpe Bizans mantığı ile değerlendirildiğinden anlaşılamadı, cahilce eleştirildi. Zaman ve zamanla gelen değişik değerlendirmelerle belki ilerde anlaşılır. O artık tarihçilerin görevidir.
Soru: 1990’larda yönetmenliğe başladığında Türkiye’de gerçek anlamda film yapımcısı kalmamasından/olmamasından , yönetmenlerin aynı zamanda filmlerine finans kaynağı bulmak zorunda olmasından dolayı, Pertan da başka ülkelerdeki meslekdaşlarının uğraşmak zorunda kalmadığı ek sorunlarla karşı karşıya kaldı.Türkiye’de 1950’lerin, 1960’ların, 1970’lerin, 1980’lerin yönetmenleri bu açıdan daha mı şanslıydı?
Scognamillo: Kendi yapımcısı olan yönetmen bir taraftan kendini çok özgür hisseder (ve olur) öte taraftan ise daha ağır sorumluluklar yüklenir yapımcı tarafı yönetmen tarafını dizginlemek zorunda kaldığından, Evet geçmiş dönemlerde bir yapımcıya bağlanan yönetmenler daha şanslıydılar.
Soru: Ersin Pertan’ın en başarılmış filmleri hangileridir?
Scognamillo: “Kuşatma Altında Aşk” ve “Şarkıcı”.
Soru: Haksızlığa uğradığı, haksız eleştirilere uğrayan filmleri olmadı mı?
Scognamillo: Pek tabii ki oldu ama her sanatçı haklı veya haksız eleştirilere açık olmak zorundadır, oyunun kurallarından biridir bu.
Soru: Ersin Pertan’ın sinemamıza kazandırdıkları ve katkıları nelerdir?
Scognamillo: Bağımsız bir sinemanın mümkün olduğunu çok önceden kanıtlamış olması.
Soru: Kendisinin yönetmenlik kariyerini oluştururken Halit Refiğ’in izinden gittiği ve Refiğ’i kendisine model olarak aldığı söylenebilir mi?
Scognamillo: Kanımca Ersin Pertan’ın izinde gittiği tek bir yönetmen vardı o da, doğal olarak, kendisi idi.
Soru: En iyi filmlerinden ”Kuşatma Altında Aşk”, Finli yazarın “Bizanslı Aşıklar” adlı romanından serbest bir uyarlama gibi görünüyor, bu konuda ne diyeceksiniz?
Scognamillo: Evet, kullanılan kaynaklardan biri Mika Waltari’nin Kara Melek romanı oldu ki Dino de Laurentis’in Türkiye’de gerçekleştirmek istediği bir tasarı idi. Ancak Pertan başka kaynaklar da kullandı ve Türk sinemasında ilk kez bunları filmin sonundaki tanıtma yazılarında gösterdi.
Soru: Mütevazi olanaklarıyla Bizans üzerine, tarihi gerçeklere en yakın, en dürüst filmi yaptı ve bununla neden yurt dışına açılamadı?
Scognamillo:Bildiğim kadarı ile film yurt dışında kimi etkinliklerde gösterildi ama tecimsel bir dağıtımı yapılamadı birçok Türk filmlerinde olduğu gibi.
Soru: 1970’li yıllarda kendisinin ev filmlerinde oynamıştınız.Bunu anlatır mısınız?
Scognamillo: Kısa filmler çoğu yönetmenler için bir başlangıçtır, Ersin Pertan ve Annie Pertan ile benim de rol aldığım iki kısa film çektik: Mavi Sakal ve bir uyarlama olan Sanrı.
Soru: Ersin Partan’ın anlatacakları vardı.Dolu dolu, iz bırakan, izleyenlerin hayatını değiştiren filmler yapmak istiyordu.Boş içerikli filmler yapmak istemiyordu.Edebiyat uyarlamaları yaptı, hatta Nahid Sırrı Örik’in “Abdülhamit Düşerken” adlı romanını da Ziya Öztan’dan önce uyarlamaya çalışmıştı.İyi bir entelektüel, iyi bir kitapsever ve sinemasever olduğuna tanık oldunuz/ olduk.Bu açıdan da çoğu meslekdaşıyla benzeşmiyordu.Bu açıdan sanıyorum sadece Metin Erksan ve Halit Refiğ’e yakındı.
Scognamillo: Amacı tecimsel sinema yapmak değildi, gözü gişede de değildi, inandığı ve kaleme aldığı senaryoları dilediği şekilde ve özgürce çekmek istiyordu ve yaşamı boyunca tüm zorluklara rağmen bunu yaptı.
Soru: Her başarılı erkeğin arkasında mutlaka ve mutlaka bu başarıda çok büyük payı olan bir kadın var.Annie Pertan da hayat boyu Ersin Pertan’ın adeta koruyucu meleği rolünü üstlendi.Bu konuda neler söyleyeceksiniz?
Scognamillo:Sadece koruyucu bir melek değil: bir eş, bir iş ortağı, bir destek, bir arkadaş ve de her zaman çok başarılı bir sanat yönetmeni olarak.

Ersin Pertan hakkında:
Ersin Pertan 1971-88 arasında Yeni Dergi, Yedinci Sanat, Milliyet Sanat, Hollywood Reporter gibi dergilerle Dünya ve Güneş gazetesine yazar ve muhabir olarak katkıda bulundu.
1981-90 arasında 24 filmde set fotoğrafçısı ve yönetmen yardımcısı olarak çalıştı.
Ersin Pertan, “Acı Gönül” adlı filminde “Alexis Zorbas-Zorba the Greek” (1964) adlı filmin görüntü yönetmenliğiyle Oscar ödülü kazanan Walter Lassally ile çalışmıştı.
Ersin Pertan’ın Filmlerinin Ödülleri:
Ersin Pertan’ın “Kurt Kanunu” adlı filmi Yasemin Alkaya’ya Ankara Uluslararası Film Festivali’nde en iyi yardımcı kadın oyuncu ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Tersine Dünya” adlı filmi Antalya Film Festivali’nde Demet Akbağ’a en iyi yardımcı kadın oyuncu ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Kuşatma Altında Aşk”ı Ankara Uluslararası Film Festivali’nde Annie Pertan’a en iyi sanat yönetmeni ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Kuşatma Altında Aşk”ı Antalya Film Festivali’nde Annie Pertan’a en iyi sanat yönetmeni ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Kuşatma Altında Aşk”ı Antalya Film Festivali’nde Erdal Kahraman’a en iyi görüntü yönetmeni ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Şarkıcı”sı Antalya Film Festivali’nde Yeşim Salkım’a en iyi kadın oyuncu ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Şarkıcı”sı Antalya Film Festivali’nde Ertunç Şenkay’a en iyi görüntü yönetmeni ödülünü kazandırmıştır.
Ersin Pertan’ın “Şarkıcı”sı Sadri Alışık ödüllerinde Nurseli İdiz’e en iyi yardımcı kadın oyuncu ödülünü kazandırmıştır.
Son Söz:
Bizler Ersin Pertan’a hakkımızı helal ettik. Acaba Ersin Pertan bize geçen haklarını helal etti mi? Bir de merak ettiğim bir şey daha var: Günün birinde insanlarımıza haklarını onlar yaşarken de teslim etmeyi öğrenebilecek miyiz?